Kilkaset lat temu tryptyki, a także dyptyki i poliptyki wiązały się bezpośrednio ze sztuką sakralną i były tworzone do świątyń. Współczesna sztuka zdesakralizowała wieloczęściowe obrazy, które obecnie stanowią intrygująca dekorację wnętrz. Czym jest współczesny tryptyk, jak powstaje, co może przedstawiać i jak go wieszać?

Co to jest tryptyk?

Szukając definicji tryptyku najprawdopodobniej trafiłeś/aś na informację, że jest to forma nastawy ołtarzowej, składająca się z trzech części: jednej środkowej i dwóch bocznych skrzydeł. Nazwa tryptyk odnosi się jednak również do różnego rodzaju obrazów oraz płaskorzeźb, które nawiązując kształtem do nastawy ołtarzowej – składają się z trzech części.

Współcześnie mianem tryptyku opisuje się nowoczesne dekoracje ścienne, czyli plakaty, obrazy na płótnach czy obrazy na szkle, które składają się właśnie z trzech części. Istotą tego typu obrazów jest kompozycja opierająca się na podziale prezentowanego motywu na trzy części – to odróżnia tryptyk o trzech obrazów, które można powiesić obok siebie, ale nie jest to konieczne dla zachowania ich sensu i poprawnej interpretacji.

Dyptyk i poliptyk

Tryptyki nie wyczerpują tematu wieloelementowych dekoracji ściennych! W aranżacjach wnętrz stosowane są również dyptyki, czyli obrazy dwuczęściowe oraz poliptyki, czyli obrazy składające się z wielu elementów (najczęściej pięciu). Historia dyptyków i poliptyków, podobnie jak historia tryptyków, wiąże się ze sztuka sakralną i nastawami ołtarzowymi. Obecnie dyptyki mogą stanowić piękną dekorację m.in. mniejszych pokoi (np. ścian sypialni), a poliptyki doskonale wpisują się w duże i otwarte wnętrza nowoczesnych salonów i eleganckich powierzchni biurowych.

Jak powstają tryptyki?

Tryptyki mogą być odręcznymi dziełami artystów. Tego typu dzieła sztuki są jednak trudnodostępne, a jeśli pojawiają się na rynku – ich ceny mogą przyprawić o zawrót głowy. Nie oznacza to jednak, że musisz zrezygnować z trzyczęściowej dekoracji! Zaawansowany technologicznie druk cyfrowy sprawia, że możesz zamówić dowolny tryptyk na płótnie, tryptyk drewniany lub tryptyk na szkle, który będzie wyróżniał się bezkonkurencyjną estetyką i jakością oraz prezentował wybrany przez Ciebie motyw.

Tryptyk na płótnie na zamówienie – jaki motyw wybrać?

Decydując się na tryptyk obraz do dowolnego pomieszczenia prywatnego lub komercyjnego – można wybrać produkt gotowy lub tryptyk na zamówienie. W D-POS wykonujemy obrazy wieloelementowe, zgodnie z projektem Klienta. W tej opcji możesz więc wybrać nie tylko motyw (to może być dowolne zdjęcie, grafika czy ilustracja, z naszej bazy lub własnych zasobów), ale również wielkość i kształt poszczególnych elementów dekoracji. To Ty decydujesz o ilości elementów, ich wymiarach i ustawieniu względem siebie.

Jak powiesić obraz tryptyk?

Wieszając obraz tryptyk musimy trzymać się najważniejszych zasad i zachować maksymalną precyzję. Kilka centymetrów różnicy w stosunku do założonego planu nie wpłynie na końcowy efekt wizualny w przypadku pojedynczego obrazu czy plakatu, ale może go całkowicie zniweczyć w przypadku tryptyku i poliptyku. Istotne jest właściwe zaplanowanie ekspozycji 3 częściowego obrazu na ścianie, z uwzględnieniem zarówno odległości całego tryptyku od innych dekoracji, ścian i sufitu, jak i odległości między poszczególnymi elementami oraz ich usytuowania względem siebie.

Tryptyk 3 częściowy – wieszanie krok po kroku

Wieszanie tryptyku należy rozpocząć od ułożenia wszystkich elementów na podłodze. W ten sposób upewnisz się, że płótna zostały wykonane w 100% zgodnie z Twoim zamówienie i nie posiadają żadnych wad (np. nie dublują motywu). Masz już wybrane miejsce na ścianie, na którym ma zawisnąć tryptyk? Przygotuj duży arkusz papieru (np. szarego), ołówek lub flamaster, miarkę, taśmę malarską i nożyczki oraz wszystkie rzeczy, które są Ci potrzebne do wykonania montażu. To mogą być np. gwoździe, haki, wkręty lub taśma montażowa – dopasowane do rodzaju podłoża i wielkości / ciężaru obrazu.

1. Rozłóż i rozprostuj papier na płaskiej powierzchni, np. stole lub podłodze (bez dywanu!).
2. Ułóż na papierze tryptyk, z zachowaniem odpowiedniej kolejności elementów i wybranych odległości między nimi (uznaje się, że optymalna odległość między elementami tryptyku wynosi około 2 cm).
3. Tryptyk prezentuje się dokładnie tak, jak zaplanowałeś? Sprawdź za pomocą wybranych przyrządów czy części są względem siebie równoległe. Jeśli wszystko się zgadza – odrysuj na papierze wszystkie elementy (bez zmieniania ich pozycji!).
4. Zaznacz na rysunku miejsca, w których znajdują się otwory haczyków – to miejsca, w których na ścianie będziesz musiał wykonać odpowiednie otwory.
5. Wytnij szkic z papieru, ale bez rozdzielania części!
6. Przyłóż papier do ściany. Upewnij się, że to dokładnie to miejsce, w którym chcesz powiesić tryptyk. Papier możesz przykleić do ściany taśmą malarską. Sprawdź za pomocą poziomicy, czy zaplanowana ekspozycja trzyma pion i poziom.
7. Wykonaj otwory w ścianie w zaznaczonych na rysunku miejscach.
8. Gotowe! Możesz zdjąć papier i powiesić swój potrójny obraz.

Trzymając się powyższego schematu działania – powiesisz również każdy dyptyk i poliptyk. Jeśli mocujesz tryptyk na taśmach montażowych – po przyklejeniu na ścianie papieru zaznacz na niej górne lub dolne linie (np. za pomocą miękkiego ołówka), których będziesz się trzymać podczas naklejania obrazów na ścianę.

Wieszanie obrazów wieloelementowych – najczęstsze błędy

Do najczęściej popełnianych błędów podczas wieszania tryptyku i innych obrazów wieloelementowych należy niedopasowanie poszczególnych elementów względem siebie (podzielony na kilka elementów motyw po prostu do siebie nie pasuje, „rozjeżdża się”) i zastosowanie nieodpowiednich odległości pomiędzy częściami. Negatywnie na ekspozycję wpływają zarówno zbyt duże, jak i zbyt małe odstępy między obrazami lub brak odstępów.

Podsumowanie

Nowoczesny tryptyk to 3 częściowy obraz, który może zostać wykonany (namalowany lub wydrukowany) na płótnie typu Canvas, na drewnie, blasze lub szkle. Założeniem tryptyku jest podzielenie wybranego motywu na trzy części, które następnie wieszane są na ścianie z zachowaniem odpowiednich odległości i ułożenia względem siebie. Wszystko po to, by jak najlepiej wyeksponować treść obrazu, dodać mu przestronności i głębi. Tryptyk może przedstawiać dowolne zdjęcie, grafikę czy ilustrację.