Monomer i folia monomeryczna – definicje
Monomer to określenie stosowane w chemii, nazywające cząsteczki tego samego lub kilku związków chemicznych, z których w wyniku polimeryzacji mogą powstać polimery – podstawowy budulec tworzyw sztucznych. Do syntezy polimerów stosuje się monomery z trzech podstawowych grup: monomery winylowe, monomery cykliczne i monomery funkcyjne.
Najważniejsze cechy folii monomerycznych
Folia monomeryczna to podstawowa i najtańsza folia samoprzylepna, która znajduje zastosowanie w tradycyjnej reklamie, zarówno wewnętrznej, jak i zewnętrznej. Folie monomerowe są przeznaczone do aplikacji wyłącznie na płaskie (bez wytłoczeń, zagłębień, falowań, karbowań czy wypustek) i sztywne (o zwartej strukturze, stabilne wymiarowo i nieodkształcające się) powierzchnie, przede wszystkim do zastosowań krótkookresowych, opcjonalnie również średniookresowych. Przyjmuje się, że wysokiej jakości folia monomeryczna sprawdzi się jako nośnik dowolnej reklamy / ogłoszenia w okresie do 3 lat.
Elementy składowe folii monomerycznej
Folia monomeryczna, podobnie jak każda folia samoprzylepna, składa się z trzech podstawowych warstw: folii, kleju i podkładu. Folia jest główną, wierzchnią warstwą folii monomerycznej, która może być zadrukowywana w wybranej technice, a następnie dodatkowo zabezpieczana laminatem – wówczas to laminat tworzy czwartą, najbardziej zewnętrzną warstwę finalnego produktu. Laminat stosowany na folii monomerycznej również powinien być z tej samej grupy – laminatów monomerycznych.
Pod folią znajduje się warstwa kleju – obustronnie kleista, nazywana dzięki temu również filmem klejowym. Zdecydowanie najczęściej stosowany jest przezroczysty klej akrylowy (klej wodorozcieńczalny). Można również zamówić folię monomeryczną wyposażoną w warstwę kleju szarego lub czarnego, który skutecznie maskuje powierzchnię, na którą naklejany jest produkt, niwelując niechciany i nieestetyczny efekt przebijania tła spod naklejki. Alternatywą dla kleju akrylowego, który dość szybko się starzeje i wchodzi w reakcję z wodą osłabiającą jego właściwości klejące, jest klej rozpuszalnikowy – nie wchodzący w reakcję z wodą i trwalszy.
Trzecią i ostatnią warstwą folii monomerycznej jest nośnik produktu, czyli podkład, na który nanoszona jest folia wraz z klejem. Najczęściej stosowane są podkłady papierowe o różnej gramaturze, jedno lub dwustronnie silikonowane, a najlepszym – papier o wysokiej gramaturze i dwustronnie silikonowany. Dlaczego? Im wyższa gramatura papieru (czyli im grubszy papier podkładowy), tym łatwiej odkleić od niego folię podczas jej aplikacji. Jeśli zaś chodzi o silikonowanie – papier jednostronnie silikonowany może łatwo chłonąć wilgoć z otoczenia, kurczyć się i powodować falowanie folii, co utrudnia jej perfekcyjny zadruk, dlatego zdecydowanie bezpieczniejszy dla produktu jest papier dwustronnie silikonowany.
Kolory folii monomerycznych
Folia monomeryczna dostępna jest w dwóch podstawowych wersjach: w kolorze białym (matowym lub błyszczącym) i bezbarwna. Istnieją też folie kolorowe, nazywane również foliami ploterowymi. Popularnymi producentami folii monomerycznej jest Oracal oraz Avery, zarówno jeśli mówimy tutaj o foliach do wydruku jak i foliach kolorowych – ploterowych.
Białe folie monomeryczne mogą się różnić między sobą odcieniem bieli i występować m.in. w zabarwieniu biało – niebieskawym, biało – żółtawym lub biało – szarawym. Najlepsi producenci materiałów reklamowych i marketingowych tworzonych na foliach monomerycznych dążą do uzyskania bazy w kolorze idealnej, czystej bieli. Wybór folii w odpowiedniej tonacji może mieć bowiem kluczowe znaczenie dla odbioru gotowego produktu, w zależności od rodzaju i natężenia światła, na które reklama jest wyeksponowana, a także techniki druku i kolorów zastosowanych podczas drukowania.
Czynnikami, które dodatkowo wpływają na sposób odbierania kolorów oraz nasze odczucia związane z gotowym materiałem reklamowym / marketingowym jest zastosowanie wykończenia matowego lub błyszczącego. Folia monomeryczna występuje w różnych stopniach głębokości matu, w satynie, w półmacie, półbłysku oraz różnych stopniach połysku, aż do powierzchni lustrzanych. Zastosowanie konkretnego rodzaju wykończenia pozwala uzyskać różny efekt końcowy i nadać reklamie / ogłoszeniu dowolnego charakteru. Należy również pamiętać, że finalny odbiór danego produktu zależy również od personalnych predyspozycji i preferencji adresata reklamy.
Folia monomeryczna wady i zalety
Folia monomeryczna, często nazywana również folią monomeryczną PVC, jest popularnym materiałem stosowanym do produkcji naklejek, banerów, reklam zewnętrznych i innych elementów reklamowych. Oto kilka wad i zalet folii monomerycznej:
Zalety folii monomerycznej
W świecie materiałów reklamowych folia monomeryczna to wszechstronny produkt oferujący wiele korzyści:
- Zastosowanie: Idealna do krótkoterminowych projektów reklamowych, banerów, tablic informacyjnych i prostych aplikacji na płaskich powierzchniach.
- Elastyczność: Posiada umiarkowaną elastyczność, najlepiej sprawdza się na prostych, płaskich powierzchniach.
- Trwałość: Średni czas eksploatacji to 1-3 lata przy zastosowaniach zewnętrznych, dłużej przy wewnętrznych.
- Odporność na warunki atmosferyczne: Podstawowa odporność na deszcz i promieniowanie UV, jednak z czasem może blaknąć i kurczyć się przy długotrwałej ekspozycji.
- Możliwości druku: Dobra jakość druku dla standardowych projektów reklamowych.
- Łatwość aplikacji: Prosta w nakładaniu, idealna dla początkujących i projektów DIY.
- Usuwanie: Można ją stosunkowo łatwo usunąć, choć czasem może pozostawić resztki kleju.
- Koszt: Najbardziej ekonomiczna opcja wśród folii graficznych, co czyni ją popularnym wyborem dla projektów z ograniczonym budżetem.
- Ograniczenia: Mniej odporna na uszkodzenia mechaniczne, z czasem może się kurczyć i pękać, nie nadaje się do skomplikowanych powierzchni 3D.
Folia monomeryczna to dobry wybór do krótkoterminowych projektów reklamowych i oznakowania, gdzie najważniejsza jest przystępna cena i łatwość aplikacji.
Wady folii monomerycznej
Mimo przystępnej ceny i łatwości aplikacji, folia monomeryczna ma kilka istotnych ograniczeń:
- Słaba odporność na warunki atmosferyczne: Szybciej się niszczy przy intensywnym nasłonecznieniu, wysokiej wilgotności i ekstremalnych temperaturach w porównaniu do folii polimerowych i wylewanych.
- Niska stabilność wymiarowa: Z czasem może się kurczyć, pękać i odklejać, szczególnie na powierzchniach zewnętrznych.
- Krótka żywotność: Trwałość 1-3 lata na zewnątrz to znacznie mniej niż 7-10 lat dla folii wylewanych.
- Ograniczona elastyczność: Nie nadaje się do złożonych powierzchni 3D i zagięć – najlepiej sprawdza się na płaskich powierzchniach.
- Niska odporność mechaniczna: Łatwiej ulega zarysowaniom i uszkodzeniom mechanicznym.
- Mniejsza grubość: Cieńsza warstwa materiału przekłada się na mniejszą wytrzymałość w wymagających zastosowaniach.
- Wpływ na środowisko: Trudniejsza w recyklingu niż nowocześniejsze, bardziej ekologiczne alternatywy.
- Pozostałości kleju: Po usunięciu może pozostawiać resztki kleju, które wymagają dodatkowego czyszczenia.
Folię monomeryczną najlepiej stosować do krótkoterminowych projektów reklamowych na prostych powierzchniach, gdzie nie jest wymagana wysoka odporność na warunki zewnętrzne.
Obróbka i wykańczanie folii monomerycznej
Folia monomeryczna jest bezproblemowa w obróbce, można ją dowolnie zadrukowywać i docinać do wybranego kształtu, zarówno przed jak i po zadruku.
Druk na folii monomerycznej
Drukowanie na folii monomerycznej realizowane może być z wykorzystaniem najnowocześniejszych technik i zaawansowanych urządzeń, zarówno ploterów drukujących UV (rolowych lub stołowych), jak i z wykorzystaniem druku eco-solventowego . Metodę zadruku należy każdorazowo dobrać do konkretnego zlecenia, szczegółowych parametrów folii i jej przeznaczenia (m.in. miejsca ekspozycji).
Ciecie folii monomerycznej
Cięcie, przycinanie i docinanie folii do pożądanego rozmiaru i kształtu może być realizowane z najwyższą precyzją, dzięki zastosowaniu zaawansowanych ploterów tnących, przede wszystkim laserowych. Dla osób z umiejętnościami artystycznymi pozostaje również ręczna obróbka przy użyciu nożyka np. do tapet.
Laminacja folii monomerycznej
W celu uzyskania maksymalnie trwałości i wytrzymałości materiałów wykonanych z folii monomerycznej – powierzchnię folii zabezpiecza się laminatem. To specjalna, dodatkowa warstwa ochronna, która zabezpiecza zadrukowaną powierzchnię folii przede wszystkim przed uszkodzeniami mechanicznymi i promieniowaniem UV. Laminat również występuje w różnych wykończeniach – błysk, mat i pośrednie. Ważne jest, żeby do folii monomerycznej, dobrać również laminat monomeryczny.
Aplikacja folii monomerycznej
Niewielkie produkty z folii monomerycznej, posiadające odpowiednio grupy podkład papierowy – są stosunkowo łatwe do samodzielnego montażu na wybraną, płaską powierzchnię. W przypadku aplikacji folii monomerycznej w dużych rozmiarach, również w sytuacjach, w których produkt składa się z kilku elementów / pasów – najlepiej zlecić zadanie doświadczonej ekipie montażowej.
Metodę aplikacji folii należy dopasować do rodzaju zastosowanego kleju. W przypadku folii wyposażonej w warstwę kleju akrylowego – folia może być montowana wyłącznie na czystą i suchą powierzchnię. Klej wchodzący w reakcję z wodą straciłby swoje właściwości (częściowo lub całkowicie), a dodatkowo, wypierany z wodą na zewnątrz folii, skutecznie osłabiałby jej przyczepność.
Zastosowanie folii monomerycznej – przykłady
Folia monomeryczna jest jednym z najpopularniejszych materiałów stosowanych do tworzenia elementów kampanii reklamowych i marketingowych. Przykłady użycia samoprzylepna folii:
- materiały reklamowe / marketingowe / informacyjne do przyklejania na dowolnych tablicach, planszach i szyldach – bezpośrednio (jeśli powierzchnia jest płaska i sztywna) lub po naklejeniu materiałów na tworzywa sztuczne, np. PCV, plexi, dibond;
- naklejki, wlepki i etykiety – różnego przeznaczenia i zastosowania;
- oklejanie samochodów – wyłącznie płaskich fragmentów karoserii (sprawdza się doskonale przy nanoszeniu na auta napisów np. z numerami telefonów czy adresami stron internetowych);
- oklejanie witryn (np. sklepowych, punktów finansowych lub usługowych) i okien wystawowych – w zależności od potrzeb: od zewnątrz i od wewnątrz;
- oklejanie mebli, drzwi (pod warunkiem, że ich powierzchnia jest płaska), szyb, przepierzeń w biurach itp.;
- oklejanie elementów różnego rodzaju aranżacji reklamowych / marketingowych, np. stoisk na targach, stoisk na wystawach itp.
Folie monomeryczne a inne rodzaje folii – porównanie
Folia monomeryczna jest najtańszym rodzajem folii. Stosuje się ją przede wszystkim w krótkoterminowych działaniach reklamowo – marketingowych, produkując materiały przeznaczone do aplikacji wyłącznie na płaskich, gładkich i sztywnych powierzchniach.
Folia monomeryczna a folia polimerowa
Folie polimerowe, w przeciwieństwie do folii monomerycznych, charakteryzują się lekką elastycznością, dzięki której mogą być stosowane nie tylko na powierzchniach idealnie płaskich i gładkich, ale również na powierzchniach delikatnie formowanych, posiadających niewielkie przetłoczenia czy wypukłości. Folie polimerowe nadają się do zastosowań średniookresowych, również w trudniejszych warunkach zewnętrznych, gdzie narażone są na intensywne działanie czynników atmosferycznych (w tym promieniowania UV) – ich trwałość szacuje się na okres około 7 lat.
Folia monomeryczna a folia wylewana
Folia wylewana to folia z górnej półki, najdroższa, ale również najbardziej plastyczna / elastyczna i najtrwalsza. Folię wylewaną można stosować zarówno na wymagających powierzchniach płaskich, jak i do oklejania powierzchni z przetłoczeniami, profilowanych, fałdowanych, z dowolnymi zagięciami, wgłębieniami czy wytłoczeniami. Ten rodzaj folii jest m.in. stosowany do oklejania samochodów. Folie wylewane nadają się do zastosowań długookresowych, a ich trwałość szacuje się na okres około 10 lat.
Folie wylewane mogą też posiadać dodatkowo kanaliki w kleju, które to ułatwiają oklejani powierzchni, pozwalają uniknąć pozostawienia pęcherzy powietrza pod folią w trakcie klejenia.
Porównanie różnego rodzaju folii – tabelka:
Parametr | Folia monomeryczna | Folia polimerowa | Folia wylewana | One Way Vision (OWV) | Folia ochronna PPF |
---|---|---|---|---|---|
Zastosowanie | Krótkoterminowe aplikacje wewnętrzne i zewnętrzne, banery, tablice, witryny sklepowe | Średnio i długoterminowe aplikacje zewnętrzne, oklejanie pojazdów (proste powierzchnie), oznakowanie | Pełne oklejanie pojazdów (złożone powierzchnie), długoterminowe aplikacje zewnętrzne | Szyby, witryny sklepowe, pojazdy (grafika widoczna z jednej strony) | Ochrona lakieru samochodowego, urządzeń elektronicznych, powierzchni narażonych na uszkodzenia |
Trwałość | 1-3 lata | 3-7 lat | 7-10+ lat | 1-3 lata | 5-10+ lat |
Odporność na uszkodzenia | Niska | Średnia | Wysoka | Niska do średniej | Bardzo wysoka |
Odporność na warunki atmosferyczne | Niska do średniej | Średnia do wysokiej | Bardzo wysoka | Średnia | Bardzo wysoka |
Grubość folii | 70-100 µm | 60-80 µm | 50-70 µm | 140-180 µm | 150-200+ µm |
Odporność na ścieranie | Niska | Średnia | Wysoka | Niska | Bardzo wysoka |
Odporność na UV | Niska do średniej | Średnia do wysokiej | Wysoka | Średnia | Bardzo wysoka |
Elastyczność/Formowalność | Niska | Średnia | Bardzo wysoka | Niska | Średnia do wysokiej |
Stabilność wymiarowa | Niska | Średnia do wysokiej | Bardzo wysoka | Średnia | Wysoka |
Łatwość aplikacji | Wysoka | Średnia | Wymaga doświadczenia | Średnia | Wymaga doświadczenia |
Łatwość usuwania | Łatwa, ale może pozostawiać klej | Łatwa do średniej | Średnia do trudnej | Średnia | Trudna |
Koszt | Niski | Średni | Wysoki | Średni | Bardzo wysoki |
Samoregeneracja | Nie | Nie | Nie | Nie | Tak (w niektórych modelach) |
Dodatkowe cechy | Podatna na kurczenie i pękanie | Dobry stosunek jakości do ceny | Doskonałe dopasowanie do złożonych kształtów | Perforacja zapewniająca widoczność w jedną stronę | Ochrona przed odpryskami, samozasklepianie drobnych zarysowań |
* Tabela zawiera przybliżone wartości, które mogą się różnić w zależności od konkretnego producenta i modelu folii.
Dodatkowe informacje:
- Folie monomeryczne są najtańsze, ale mają najniższą trwałość i odporność
- Folie polimerowe oferują dobry kompromis między ceną a jakością
- Folie wylewane są najdroższe z folii graficznych, ale zapewniają najlepszą jakość aplikacji
- One Way Vision ma unikalną właściwość jednokierunkowej widoczności dzięki perforacji
- Folie ochronne PPF są zaprojektowane specjalnie do ochrony powierzchni, oferując najwyższą odporność na uszkodzenia mechaniczne i warunki atmosferyczne
Podsumowanie – zastosowanie folii monomerycznej
Folia monomeryczna to podstawowa i najtańsza folia stosowana do tworzenia krótko i średniookresowych reklam zewnętrznych i wewnętrznych. To tworzywo łatwe do zadrukowania i docięcia na dowolny kształt, przeznaczone do aplikacji na płaskie i stabilne powierzchnie, m.in. tablice wykonane z PCV, plexi, dibondu, szkła czy blachy, ale również na prostych powierzchniach płyt meblowych i paneli szklanych, na szybach i witrynach sklepowych oraz na prostych elementach karoserii samochodów.
0 komentarzy